Dinamik Frekans Seçimi (DFS) Nedir?

Bilgisayarlarımız ve akıllı cihazlarımız aracılığıyla kullandığımız kablosuz ağlar, gerçekten de hayatımızın vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiş durumda. Bu ağlar üzerinden sürdürdüğümüz iletişim ise kendi kendine devam eden bir süreç değil ve bu sürecin sorunsuz ilerlemesini mümkün kılan bazı unsurlar var, DFS (Dynamic Frequency Selection/Dinamik Frekans Seçimi) gibi. Bir nevi otoyollarla donatılmış durumda olan kablosuz ağ dünyasında, Wi-Fi ağınızın kendine en uygun ve en hızlı rotayı bulmasını sağlayan DFS, ağınızı, yoğun şekilde kullanılan “rota”dan uzaklaştırıp daha sorunsuz ve hızlı bir yolculuk yapmasını sağlar. Peki, modemlerinizde ve router’larınızda bulunan DFS hakkında daha fazla detay öğrenmeye ne dersiniz?

Her Zaman Daha İyisini Arayıp Bulan Frekans Dedektifi: DFS

IEEE 802.11 standartlarına uygun yapıdaki kablosuz ağlarda kullanılan bir radyo frekans yönetim mekanizması olarak tanımlayabileceğimiz DFS, daha çok eski cihazlarda bulunan 2,4 GHz bandından ziyade 5 GHz bandında değerlendirilebilir. Bu banttaki radyo frekans spektrumunun etkin kullanımını mümkün kılmak üzere tasarlanan DFS, Wi-Fi ağlarında kullanılabilen access point (erişim noktası) aygıtları ve diğer istemci (bilgisayar, telefon, tablet vb.) cihazların; askerî radar, uydu iletişimi ve hava durumu radarları gibi öncelikli hizmetlerle çakışma yaşamasını engeller. Adına da yansıyan özelliği sayesinde frekans kanallarının dinamik olarak değişmesini sağlayan DFS’nin işleyişini daha kapsamlı anlatmak gerekebilir.

DFS özelliğine sahip modem, router ve erişim noktası cihazları, bu özellik etkinleştirildiğinde, belirli bir zaman diliminde var olan frekans kanalında radar sinyalleri ya da başka öncelikli hizmetlerin varlığını düzenli olarak tarar. Şayet böylesi bir “daha önemli” sinyal algılanırsa DFS mekanizması, bu kanalın kullanılmaması amacıyla yeni ve daha “sakin” bir kanala yönlendirme yapar. “Kanal Kullanılabilirliği Kontrolü” ve “Hizmet İçi İzleme” olmak üzere iki ayrı adımda gerçekleşen bu sürecin ilk adımında, DFS destekli cihaz, kullanılabilir bir kanal seçmek üzere kapsam dâhilindeki bütün kanalları tarar. İkinci adımda ise tercih edilen yeni kanalın kullanımda olduğu zaman zarfında muhtemel radar sinyallerinin tespiti amacıyla sürekli taramalar gerçekleştirilir.

Bu adımlar, bir anda ve ağa katılmış durumda olan aygıtlara haber verilmeden yapılmaz. DFS mekanizmasının tam anlamıyla uygulanabilmesi “Kanal Geçişi Duyurusu” ile başlar. Kanal Geçişi Duyurusu, DFS destekli ağ cihazlarına bağlı istemcilere önceden bildirilir ve geçiş işlemi meydana gelir.

Coğrafi Farklılıklar DFS’nin Frekans Aralıklarını Değiştiriyor

Teknik yönden biraz kafa karıştırıcı olabilen DFS, ilginç bir şekilde coğrafi farklılıklara göre değişik standartlar üzerinden kullanılır. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri Federal İletişim Komisyonu tarafından alınan karar, DFS’nin, 5470 ila 5725 MHz bandında zorunlu olmasını sağlar. Benzer şekilde Avrupa ülkelerinde 5150 ila 5350 MHz ve 5470 ila 5725 MHz frekansları, DFS’nin zorunlu olduğu frekans aralıklarıdır. Türkiye’nin de Avrupa standartlarına uygun olarak 5150 ila 5350 MHz frekans bantlarını kullandığını ekleyelim. Eğer favori ağ ekipmanınızı, yurt dışında kullanmayı hedefliyorsanız ve bu ekipmanın, DFS özelliği mevcutsa, DFS bant aralıklarını, bulunduğunuz ülkeye uygun şekilde ayarlamanız gerekir.

Ülkelerin telekomünikasyon düzenleyici otoriteleri tarafından belirlenen DFS bant aralıklarının arkasında yatan nedenleri merak ediyor olabilirsiniz. Sıralamak gerekirse:

• Ülkelerin Kendi Yasal Düzenlemeleri: Her ülkenin ya kendilerinin ya da dâhil oldukları birliklerin belirlediği telekomünikasyon yasaları ve düzenlemeleri bulunur. Bahse konu yasa ve düzenlemeler, frekans bantlarının nasıl kullanılacağından kimlerin/hangi kuruluşların bu bantları kullanabileceği ve hangi teknolojilerin bu bantlarda çalışabileceğini izah eder.
• Askerî ve Sivil Kullanım: Kimi frekans aralıkları, doğrudan doğruya askerî kullanım için tahsis edilmiştir. Bu tür frekans aralıkları askerîye için belirlendikten sonra sivil kullanım genellikle yasaklanır.
• Teknolojik Gelişmeler: Yeni nesil teknolojilerin gelişip yaygınlaşmasıyla birlikte daha önce kullanılmayan frekans bantları devreye girebilir. Örneğin, şimdilik herkesin hayatında olmayan ancak canavar gibi oyun bilgisayarlarında yer alan Wi-Fi 6E teknolojisi, Türkiye özelinde 5945 MHz ila 6425 MHz aralığındaki frekansları destekler.

DFS’nin Günlük Yaşantımıza Etkileri: Sadece Teknik Bir Detay mı?

Pek çok kullanıcının dikkatinden kolayca kaçabilecek teknik bir detay olsa da günlük yaşantımızı da etkileyen DFS, özellikle yoğun Wi-Fi trafiğinin bulunduğu yerlerde, internet hızını pozitif yönde etkiler. Bunu mümkün kılan, yazının başlarında da belirttiğimiz gibi modem ve router gibi DFS destekli cihazlardır. DFS özelliği, minimum trafiğe sahip frekans bandını seçerek potansiyel internet hızının en iyi şekilde değerlendirilebilmesini sağlar. Böylece akış servislerinden film izlerken ya da çevrim içi oyun oynarken, frekans yoğunluğu kaynaklı anlık donmalarla karşılaşma ihtimaliniz ortadan kalkar.

Eviniz ya da iş yeriniz, askerî alanlara ya da radar cihazlarının bulunduğu havaalanlarına yakınsa, DFS sizin için bir kurtarıcı olabilir. Ağ cihazınızın yaydığı sinyallerin, radar ve benzeri öncelikli hizmetlerin arasında sıkışıp kalmasını engelleyen DFS, internet bağlantısından optimum şekilde yararlanabilmenize ortam hazırlar.

Bilgisayarınız veya mobil cihazlarınızla mümkün olan en stabil ve güçlü kablosuz ağ bağlantısını kullanabilmenize hizmet eden DFS, bağlantı çakışmalarından kaynaklı kopma ve benzeri sorunlarla karşılaşmanızı de önler. Kısacası DFS, uzaktan bakıldığında çok teknik bir detay gibi dursa da günlük yaşantımızı pek çok açıdan kolaylaştıran ve internet kullanımımızı iyileştiren, basit bir ayar olmanın çok ötesinde bulunan bir özelliktir.

Eğer siz de DFS destekli ağ cihazınıza bağlayabileceğiniz, Wi-Fi 6E destekli bir canavar almayı düşünüyorsanız, Monster Notebook tarafından sunulan; Abra, Tulpar ve Semruk ailesindeki bilgisayar modellerinden istediğinizi edinebilirsiniz