Thunderbolt 4 Nedir?

Kimilerine göre basit birer bağlantı noktası, kimilerine göreyse insanların, dijital dünyayla etkileşim kurmalarına yardım eden sihirli birer kapı. Bilgisayarlar üzerindeki portları nasıl tanımlarsanız tanımlayın, portların hayati bir fonksiyona sahip olduğunu görmezden gelmeniz epey zor olacaktır. Zira bilgisayarınıza bağlayacağınız klavye, fare, müzik enstrümanı, telefon, taşınabilir disk/bellek ve daha nice birim, fiziksel portlar sayesinde bilgisayarla etkileşim kurabiliyor. Ancak amaçları ve veri aktarım hızları değişiklik gösteren portlar, teknolojinin hızla evrimleşmesiyle yetersiz kalmaya başladı. Neyse ki teknoloji dünyasının önemli isimleri Intel ve Apple, iş birliği yaparak bu sorunu “yıldırım” hızıyla çözmek üzere harekete geçti ve ortaya Thunderbolt teknolojisi çıktı. Gelin, bu yazıda hem Thunderbolt konusuna derinlemesine bakalım hem de en güncel Thunderbolt teknolojisi olan Thunderbolt 4’ün özelliklerini değerlendirelim.

Teknoloji Dünyasına Yıldırım Gibi Düşen Devrim: Thunderbolt

2000’li yılların nispeten yavaş bilgisayarlarının yerini almaya başlayan 2010’lu yılların bilgisayarları, yüksek işlem gücüne sahipti ama haricî bileşenlerle hızlı veri aktarımı gerçekleştirme konusunda o kadar başarılı değildi. İşte Thunderbolt’un temelleri, bu gerçeklik üzerinden atılmaya başlandı.

Bugün, “canavar” gibi bilgisayarlarımızdaki işlemcilerde imzası bulunan Intel, 2011 yılında Light Peak adını verdiği projeyle, tek bir kablo üzerinden çok yüksek hızda veri aktarımı gerçekleştirmek üzere bir konsept geliştirdi. Hedeflenen, veri iletimini optik kablo teknolojisiyle yapmaktı ancak maliyet ve uyumluluk sorunları, buna engel oldu. Bilgisayar dünyasının bir başka önemli ismi olan Apple, Light Peak projesinin erken aşamalarında Intel ile iş birliği yapmaya başladı. Apple’ın hedefi, MacBoook serisi taşınabilir bilgisayarlarında daha ince ve hafif tasarımlar yapabilmek adına az yer kaplayan, verimli bağlantı noktaları kullanabilmekti.

Apple ile ciddi bir iş birliği yaparak projeyi hayata geçiren Intel, 2011 yılında birinci nesil Thunderbolt bağlantı noktasını içeren MacBook Pro serisiyle bu bağlantı noktasının ne denli değerli olduğunu tüm dünyaya gösterdi. Thunderbolt 1’in 2011’de piyasaya çıkmasıyla, USB 3.0’ın o dönemde sunduğu maksimum 5 Gbps hızına kıyasla Thunderbolt 1, çok daha yüksek bir veri aktarım hızı sundu. Thunderbolt 1, her biri 10 Gbps hızında iki kanal üzerinden toplamda 20 Gbps’lik veri aktarım hızına ulaşıyordu. Bu, o dönemki rakibi USB 3.0’ın sunduğu hızın dört katıydı ve en hızlı veri aktarım teknolojilerinden biriydi. Mini DisplayPort konnektörü kullanan ilk iki nesil Thunderbolt, üçüncü nesille birlikte USB-C konnektörüne geçiş yaptı. DisplayPort 1.2 ve HDMI 2.0 video çıkışlarını destekleyen Thunderbolt 3, 40 Gbps’ye kadar veri aktarım hızı da sunuyordu. Ancak asıl bomba, Thunderbolt 4 ile patlayacaktı.

Thunderbolt 4: Yıldırımın Gücünü Katlayan Teknolojik Üstünlük

Apple tarafından geliştirilen bilgisayar ve diğer cihazlarla sınırlı kalmayıp PC tarafında da kullanılabilir hâle gelen Thunderbolt, CES 2020 fuarında tanıtıldığında büyük ses getirdi. Thunderbolt 3 ile kıyaslandığında büyük yenilikler getiren Thunderbolt 4’ün özelliklerine bakmak gerekirse:

• Daha İyi Video Desteği, Veri ve Güç Aktarımı: Teknoloji meraklılarının güncel gereksinimlerine çözüm getirecek şekilde tasarlanan Thunderbolt 4, iki adet 4K (2160p) veya bir adet 8K (4320p) ekran desteği sunar. PCIe veri aktarımında en az 32 Gbps ve optimum 40 Gbps çift yönlü bant genişliğine sahip Thunderbolt 4, en az 100 Watt güç aktarımı gerçekleştirebilir.
• Gelişmiş Güvenlik, Genişletilmiş Uyumluluk: Intel’in, doğrudan bellek erişim koruması gibi güvenlik özellikleriyle desteklenen Thunderbolt 4, potansiyel güvenlik açıklarına karşı kullanıcıların güvende kalmalarına yardım eder. Eski nesil Thunderbolt standartlarını destekleyecek şekilde dizayn edilen Thunderbolt 4, farklı cihaz ve aksesuarlarla kullanılabilir.
• Daha Esnek Bağlantı Olanakları: Birden fazla port ve bağlantıyla değerlendirilmesi mümkün olan Thunderbolt 4, bu bağlantı noktasına uygun çoklayıcılarla sorunsuz şekilde çalışır. Özellikle, aynı anda birden fazla cihazı, Thunderbolt 4 ile kullanmak isteyenler, bu özellikten yararlanabilirler. Ayrıca daisy chaining/zincirleme bağlantı desteği de bulunan Thunderbolt 4, kablo karmaşasından kurtulmak isteyen kullanıcıları memnun eder.

Yeni nesil cihazlarda ve “canavar” gibi bilgisayarlarda yer alan Thunderbolt 4 teknolojisi, 2024 yılında yerini, Thunderbolt 5’e bırakacak. 12 Eylül 2023’te tanıtılan Thunderbolt 5, çift 8K ekran desteği, simetrik 80 Gbps veri aktarımı, 240 Watt’a varan şarj gibi sıra dışı özelliklere sahip olacak. Eğer siz de Thunderbolt destekli, güçlü bir oyun bilgisayarı almak istiyorsanız, Monster Notebook imzalı; Abra, Tulpar ve Semruk ailesindeki modelleri tercih edebilirsiniz.