Bloatware Nedir, Nasıl Kaldırılır?

Yeni bir bilgisayar, telefon veya tablet aldığınızda içerisinde üretici tarafından kurulmuş birçok yazılımın bulunduğunu fark etmişsinizidir. Hatta bu durum format atarak yeni bir kurulum yaptığınızda dahi geçerlidir. Üreticiler tarafından bilgisayarınıza yerleştirilen birçok donanım sisteminizi daha etkili bir şekilde kontrol etmenizi sağlasa da bir de reklam amacıyla yerleştirilmiş deneme sürümleri, üretici ile bağlantılı diğer ürünlere ait yazılımlar gibi işinize yaramayacak yazılımlar bulunur. Bloatware kavramına aşina değilseniz bile bu türden yazılımlarla mutlaka karşılaşmışsınızdır. Gelin, bloatware yazılımlara, cihazlarınıza olan etkilerine ve sisteminizden nasıl kaldırabileceğinize yakından bakalım.

Bloatware Nedir?

Bloatware yazılımlar, üreticiler tarafından bilgisayar, tablet ve telefon gibi cihazlara önceden yüklenmiş yazılım ve uygulamalardır. Ancak bu yazılımları cihazınızın temel özelliklerini kontrol etmek için üretici tarafından geliştirilmiş faydalı yazılımlar ile karıştırmamalısınız. Örneğin, klavyenizin veya kasa içi RGB LED’lerinizi kontrol etmenizi sağlayan yazılımlar bloatware değildir.

Peki ama üreticiler neden cihazlara bloatware yükler? Zaman zaman üreticiler, kullanıcıların ihtiyaç duyabileceğinizi düşündükleri yazılımları önceden cihazlarına yükleyerek satışa sunabilir. Burada her ne kadar kullanıcı faydası ön planda tutuluyor gibi görünse de asıl amaç kendilerinin veya iş ortaklarının ürünlerinin tanıtımını yapmaktır.

Üretici veya satıcı tarafından cihazlara yüklenen bloatware türündeki yazılımlara en iyi örnek kısıtlı deneme süresine sahip yazılımlardır. Burada amaç deneme süresinin sonunda sizi satın almaya yönlendirmektir. Bununla birlikte bloatware yazılım örneklerini, reklam yazılımları, araç çubukları veya size çeşitli fonksiyonlar sunan ancak nadiren kullanacağınız yazılımlardır. Bazı durumlarda, örneğin antivirüs yazılımlarında, deneme süresinden sonra gerçekten memnun kalarak satın almayı seçebilirsiniz. Bu da bloatware yazılımların tamamen kötücül ve zararlı yazılımlar olmadığını ifade eder.

Bloatware Zararlı Yazılım mıdır?

Bloatware türündeki yazılımların zararlı olup olmadığı tartışılabilir. Bazı durumlarda cihazınızla birlikte gelen deneme sürümleri ve yardımcı araçlar gerçekten işinize yarayabilir. Ancak genel olarak bu türden yazılımlar, sizin istediğiniz dışında cihazınıza yüklenmiş yazılımlardır. Üstelik kullanmayı tercih etmeyeceğiniz bir yazılım cihazınızda tutmanın da bir anlamı yoktur.

Bloatware yazılımları istenmeyen yapan bir diğer nokta ise arka planda çalışarak sistem kaynaklarınızı tüketmesidir. Üstelik birçok bloatware yazılım özensiz bir şekilde geliştirilmiş ve güvenlik zafiyetine yol açabilir yapıdadır. Kullanıcıların büyük bir çoğunluğu ise yeni bir cihaz satın aldığında pil ömrünü kısaltan veya performansı olumsuz etkileyen bloatware yazılımları cihazından kaldırmayı tercih ediyor.

Cihazınızdan Bloatware Yazılımları Nasıl Kaldırabilirsiniz?

Bilgisayarınızda yer alan bloatware yazılımları dilerseniz kolaylıkla kaldırabilirsiniz. Bloatware türündeki uygulama ve yazılımları kaldırmak istediğinizde malware yazılımlarda olduğu gibi sorun yaşamazsınız. Cihazlarındaki bloatware yazılımları şu adımları takip ederek kaldırabilirsiniz.

Windows’da Bloatware Kaldırma

Windows bilgisayarınızdan bloatware yazılımları silmek için şu adımları takip edebilirsiniz:

• Öncelikle Başlangıç Menüsü’nünden Ayarları seçin.
• Buradan Uygulamalar’ı ve ardından da Yüklü Uygulamaları seçin.
• Açılan pencerede sisteminizde yüklü bulunan tüm uygulama ve yazılımları görüntüleyebilirsiniz.
• Yüklü programlar listesinden kaldırmak istediğiniz bloatware yazılımı seçin ve Kaldır’ı seçin.

Bazı uygulamaları Ayarlar kısmından kaldırmanız mümkün değildir. Bu gibi durumlarda Windows kullanıcılarının oldukça aşina olduğu Denetim Masası üzerinden kaldırma işlemini gerçekleştirmelisiniz.

• Arama bölümünü kullanarak Denetim Masası’nı bulun ve açın.
• Denetim Masası’nda Programlar başlığı altındaki Programlar ve Özellikler’i seçin.
• Buradan kaldırmak istediğiniz uygulamaları bulduktan sonra Kaldır veya Kaldır/Değiştir seçenekleri ile bilgisayarınızdan kaldırabilirsiniz.

macOS’da Bloatware Kaldırma

Windows bilgisayarlarda olduğu gibi macOS cihazlarda da önceden yüklenmiş ve kullanmayı düşünmediğiniz uygulamalar bulunabilir. Bu türden uygulamaları kaldırmak için izlemeniz gereken adımlar ise şu şekildedir:

• Finder’ı açın ve ardından sol tarafta yer alan menüden Uygulamalar’ı seçin.
• Cihazınızda yer alan uygulamaları buradan görüntüleyebilirsiniz.
• Silmek istediğiniz uygulamayı doğrudan çöp kutusuna taşıyın.
• Son adım olarak şifrenizi girerek bu işlemi doğrulayın.

Özellikle düşük özelliklere sahip sistemlerde bloatware gibi gereksiz bir şekilde arka planda çalışan yazılımlar oyun performansı olumsuz olarak etkileyebilir. Bilgisayarınızda yapacağınız ufak bir temizlik performans artışı sağlayabilir ancak yeni bir oyun canavarına ihtiyacınız olabileceğini de göz ardı etmemelisiniz. En güncel üst düzey donanım konfigürasyonlarına sahip Monster Tulpar masaüstü bilgisayar modellerine geçiş yaparak performans sorunu geride bırakın.