DLSS Teknolojisi Nedir ve Nasıl Çalışır?

Bilgisayarda oyun oynamaya başladığınızdan bu yana, oyunlardaki görüntülerin daha iyi, ayrıntılı ve çeşitli kusurlardan arındırılmış olmasını istediyseniz ilgili oyunların grafik ayar seçeneklerini ziyaret etmişsinizdir. Çözünürlüğü artırmanız, oyunun genel akıcılığını olumsuz yönde etkilemiş, anti aliasing olarak isimlendirilen köşe yumuşatma filtrelerini etkinleştirmeniz ise grafiklerdeki merdiven etkisini en aza indirmiştir ama neticede, saniyede elde ettiğiniz kare sayısı yine bir hayli azalmıştır.

Yalnızca grafik teknolojileri değil, kapsamlı yapay zekâ temelli teknolojiler de üreten NVIDIA, yapay zekâ teknolojilerinden edindiği tecrübeyi GeForce RTX serisi ekran kartlarıyla oyun dünyasına da kazandırdı. Arkasına NVIDIA’nın derin öğrenme ve yapay zekâ deneyimini alan DLSS, girişte örneğini verdiğimiz durumların geçmişte kalmasını sağlıyor. Peki, DLSS teknolojisi tam olarak nedir ve nasıl çalışıyor? Gelin bu soruların yanıtlarını birlikte arayalım.

Oyunların Grafiklerine Yapay Zekâ Dokunuşu

Derin öğrenme, yapay zekâ gibi kavramları son yıllarda sıklıkla duyuyorsunuzdur. Kulağa ilk başlarda garip ve yabancı gelen bu kavramlar artık, kullandığımız aygıtlar ve yazılımlar sayesinde hayatımızın tam da merkezinde bulunuyor. Tabii bu durumdan oyun grafikleri de nasipleniyor. Daha önceleri, oyunlardaki insan yönetiminde olmayan karakterlerin davranışları başta olmak üzere birçok unsur, yapay zekâ olarak isimlendirilen mekanizmayla idare edilirken NVIDIA’nın tam anlamıyla devrimsel teknolojisi DLSS, grafik tarafının da yapay zekâ ile hesaplanması ve iyileştirilmesini sağlıyor.

Deep Learning Super Sampling-Derin Öğrenme Süper Örnekleme ifadesinin kısaltması olarak kullanılan DLSS, NVIDIA’nın ilk defa GeForce RTX 20 serisi ekran kartlarıyla duyurduğu yeniliklerden biriydi. DLSS’in ilk sürümünde NVIDIA, süper bilgisayarlarına oyun görüntülerini analiz ettiriyordu. Elde edilen sonuçlar kod hâline getirilip yayımlanacak ekran kartı sürücülerine aktarılıyordu. Böylece DLSS destekli oyunlar, bu özelliği etkinleştirdiğinizde, siz oyunu daha düşük çözünürlükte oynasanız dahi harika görünüyordu. Bunun karşılığında ekran kartınız daha az yoruluyor, RTX 20 serisinde (RTX 30 serisinde de mevcut) yer alan Tensor çekirdekleri ilgili yapay zekâ yönetim işlemlerini üstleniyordu. Toplamda aldığınız kare/saniye değerleri de DLSS kapalıyken aldığınızdan daha yüksek oluyordu. Tüm bu anlattıklarımız, DLSS 1.0 versiyonu için geçerli zira şu an kullanabileceğiniz sürüm 2.0 ve DLSS mekanizması artık çok daha etkileyici işler çıkarıyor. Bunu ise evrişimli otokodlayıcı şeklinde isimlendirilen özel bir yapay zekâ ağı mümkün kılıyor.

DLSS Devrimine Tanıklık Etme Vakti Geldi

NVIDIA’nın NGX adını verdiği nöral grafik ağı, DLSS teknolojisinin ikinci sürümünde daha başarılı sonuçlar vermek üzere görev alıyor. Bu nöral ağ, yine NVIDIA’nın süper bilgisayarları tarafından eğitiliyor. On binlerce yüksek çözünürlüklü görüntünün, piksel başına 64 örnekle işlenmesi, ilgili ağın düşük çözünürlüklü görüntülerden yüksek çözünürlüklü ve güzel görünen görüntüler elde etmesine zemin hazırlıyor. Bununla birlikte artık hareket vektörleri de düşük çözünürlüklü görüntülerle birlikte girdi olarak değerlendiriliyor. Evrişimli otokodlayıcı, oyun motorunun ürettiği düşük çözünürlüklü görüntüyü analiz ederek bu görüntünün piksel bazında nasıl yüksek çözünürlüklü ve yüksek kaliteli şekilde oluşturulacağını belirliyor. İşin teorik tarafında ayrıntılandırılacak daha sayısız nokta bulunuyor ancak DLSS teknolojisinin pratikte neler getirdiğini de izah etmek gerekebilir.

Son zamanlarda en çok ses getiren oyunlardan biri olan Cyberpunk 2077’yi örnek alırsak DLSS teknolojisinin, GeForce RTX 20/30 serisi ekran kartı kullanıcılarının yüzünü güldürdüğünü söyleyebiliriz. Gerek yeni oyun motorunun yüksek performans gerektirmesi gerekse optimizasyon tarafındaki aksaklıklar, oyunun 1080p çözünürlükte bile akıcı çalışmasını engelleyebiliyordu. Ancak grafik seçenekleri içerisinden DLSS modlarından herhangi biri etkinleştirildiğinde oyun hayli akıcı hâle geliyor. Bu teknolojinin en başarılı şekilde yansıtılabildiği oyunlardan Control ve Death Stranding’de ise yalnızca köşe yumuşatma tarafında değil, doku çözünürlüğünün iyileştirilmesi, sahnelerin ayrıntılı çizilmesi noktasında da beklentilerin üstünde bir sonuç çıkıyor. NVIDIA’nın mukayeseli videoları, bu durumu tüm detaylarıyla gösteriyor. Örneğin bahse konu oyunları DLSS etkin değilken ve 4K çözünürlükte oynarken elde ettiğiniz karelerin kalitesi, DLSS etkin durumdayken elde ettiğinizden daha düşük olabiliyor. Bununla birlikte artan çözünürlüğün getirdiği kare/saniye düşüşleri, yine bu teknoloji sayesinde bertaraf edilerek 4K çözünürlükte, akıcı bir oyun deneyimi elde etmeniz mümkün oluyor.

NVIDIA’nın DLSS teknolojisini Unreal Engine 4.0 için bir plug-in’e dönüştürmesi, önümüzdeki zamanlarda çok daha fazla oyunun DLSS destekli olmasını sağlayacak gibi görünüyor.