Video Oyun Türleri Nedir?

Monster Notebook  8 Nisan 2021

Oyun

Sinirbilim alanında uzman isimlerin de çeşitli vesilelerle belirttikleri gibi insan beyni, sınıflandırma yapmak ve kategorilere ayırmak suretiyle karşısına çıkan durumları daha iyi anlayabiliyor. Bu sınıflandırma ya da kategorizasyondan nasiplenen sayısız şey varken oyunlar da sundukları içeriklere göre türlere ayrılıyor. Dilerseniz sözü daha fazla uzatmadan çok iyi bildiğiniz veya ilk defa duyacağınız oyun türlerine kısaca birlikte bakalım.

Aksiyon Oyunları

Klavye, fare ya da gamepad kullanma maharetlerinizi sergilemenizin, sizi başarıya ulaştırabilecek fiziksel zorluk içeren oyunlar, bu tanımlamaya uyuyor. Bunun yanı sıra karşılaştığınız birçok farklı türdeki oyuna da “aksiyon oyunu” denildiğini duymuşsunuzdur. Bu durumun temel bir nedeni var. Çünkü bu ifade, diğer birçok oyun türünde olduğu gibi kapsayıcı bir tanımlamayı temsil ediyor. Buradan hareketle yeni nesil Doom oyunları FPS (first person shooter) alt türünde yer alsa da, Hitman 3 gizlilik alt türünde bulunsa da çatı tür olarak aksiyon başlığında değerlendiriliyor. Spesifik oyunlara ve alt türlere girmişken aksiyon oyunları kapsamındaki alt türleri; dövüş, platform, birinci ya da üçüncü şahıs kameralı nişancı (FPS, TPS), ritim, battle royale, hayatta kalma, gizlilik, genellikle yandan ilerlemeli beat’em up oyunları şeklinde sıralanıyor.

Aksiyon Macera Oyunları

İçinde, aksiyon oyunlarında olduğu gibi ciddi anlamda bir etkileşimin bulunduğu, aynı zamanda macera oyunlarındaki bulmaca çözme ve gizemleri keşfetme temelleri üstüne oturtulan aksiyon macera oyunları, hayatta kalma korku ve Metroidvania alt türlerini tek çatıda topluyor. Silent Hill ve Resident Evil serisi, hayatta kalma korku alt türü için başarılı birer örnek olurken adını, Metroid ve Castlevania serilerinden alan Metroidvania ise yine adını alan oyunlarla benzerlik gösteren yapımları tanımlamak için kullanılıyor.

Macera Oyunları

Hikâye anlatımı konusunda genel olarak aksiyon oyunlarından daha başarılı olan ve bunu, kapsamlı diyaloglarla veya ara sahneleriyle başaran macera oyunları, reflekslerinizi daha az kullanacağınız oyunları tanımlıyor. 1970’li yıllarda metin tabanlı macera oyunlarıyla oyun tutkunlarının hayatına giren türün alt kırılımlarında fare yardımıyla belirli alanlara tıklayarak karakterinizi yönlendirip ortamdaki değişkenleri manipüle edebileceğiniz point and click oyunları, grafik macera oyunları, odadan kaçış, bulmaca ve anlatıcı temelli macera oyunları, görsel romanlar ve interaktif filmler bulunuyor. Gizli nesne bulmaca oyunları, yürüme simülasyonları da macera oyunları kapsamında yer alıyor. The Room serisi, The Talos Principle, Mystery Case Files serisi, The Secret of Monkey Island serisi, türün en iyi temsilcilerinden. Tabii bu listeyi uzatmak mümkün.

Rol Yapma Oyunları

Oynarken yönettiğiniz karakterin kimliğine bürünerek âdeta rol yaptığınız, oyunun ilerleyişi sırasında vereceğiniz kararların o anı veya oyunun bütününü etkilediği, karakterinizin belirli yeteneklerini oyun boyunca geliştirebildiğiniz yapımlar, rol yapma oyunları başlığında kendine yer buluyor. Geçmişi 1970’li yıllara ve kâğıt kalemle oynanan masaüstü rol yapma oyunlarına dayanan türün alt kırılımlarında taktik RYO, parti tabanlı birinci şahıs kameralı RYO, devasa çevrim içi RYO, JRYO, Roguelike, sandbox RYO ve canavar terbiyecisi gibi oyunlar bulunuyor. Bu noktada TES V: Skyrim, World of Warcraft, Legend of Grimrock gibi yapımlar, türün en tanınanları içerisinde yer alıyor.

Simülasyon Oyunları

Oyuncuların, gerçek ya da kurgusal bir gerçekliğin özelliklerini simüle etmeleri için tasarlanan simülasyon oyunları, çeşitlilik açısından büyük zenginlik gösteriyor. The Sims gibi yaşam simülasyonları, SimCity gibi inşa ve yönetim simülasyonları, Flight Simulator gibi uçuş simülasyonları, türün alt kategorilerinde bulunuyor.

Strateji Oyunları

Ekran karşısında reflekslerinizden ziyade zihinsel meşguliyetiniz ve ayrıntılı düşünme süreçlerine göre kazanıp kazanmayacağınızı belirleyen strateji oyunları, 1980’li yıllardan bu yana varlığını sürdürüyor. Bugün eSpor organizasyonlarında da birçok örneği oynanan, strateji oyunlarının alt türlerinden bazıları, türün kendisinin bile önüne geçmiş durumda. Auto battler, 4X oyunlar, gerçek zamanlı ve sıra tabanlı taktik/stratejiler, büyük stratejiler, kale savunma oyunları, savaş oyunları ve MOBA, strateji oyunu üst başlığında toplanıyor. Türün en bilinen yapımları; Age of Empires serisi, Sid Meier’s Civilization serisi, Dota 2, League of Legends, X-COM serisi olarak sıralanabiliyor.

Spor Oyunları

Çeşitli spor müsabakalarını simüle eden ve bunu yaparken gerçekçilikten kopmayan oyunlar, spor oyunları çerçevesinde değerlendiriliyor. Yarış oyunları, rekabetçi oyunlar, spor temelli dövüş oyunları ve futbol, basketbol gibi fiziksel tabanlı spor oyunları, bu başlığın alt kırılımlarını temsil ediyor. FIFA serisi, Gran Turismo serisi, WWE 2K serisi, alt türleri farklı olsa da spor oyunları içerisinde yer alıyor.

Devasa Çevrim İçi Çok Oyunculu Oyunlar (MMO)

İnternet üzerinden oynanan ve aynı anda çok sayıda oyuncunun birbirlerine karşı mücadele ettikleri veya aynı hedef doğrultusunda hareket ettikleri oyunlar, bu türün kapsamında bulunuyor. Kendi içinde gerçek zamanlı strateji, birinci şahıs nişancı, sıra tabanlı strateji gibi alt dallara ayrılan MMO’lar arasında en popülerleri, abonelik modeliyle çalışan WoW gibi yapımlar oluyor.

Saydığımız ana ve alt oyun türleriyle birlikte; parti oyunları, programlama oyunları, zekâ oyunları, masa oyunları (tavla, okey, mahjong vb.), eşleştirme oyunları gibi birçok oyun türü, milyonlarca oyuncu tarafından deneyimleniyor.

Paylaş: