Metaverse, Oyuncular İçin Ne Anlam İfade Ediyor?
Teknolojinin önemli sıçramalar yapmasını sağlayan en temel dijital içeriklerin başında oyunlar geliyor. Yüksek performanslı donanım bileşenleri, sanal gerçeklik gözlükleri oyun meraklılarının daha etkileyici ve sürükleyici deneyimler yaşaması için her yeni sürümünde hem teknik hem de yapısal yönden daha da iyileştiriliyor. Teknoloji otoritelerinin “The next big thing-sonraki büyük şey” olarak tanımladıkları metaverse de eğitim, sosyalleşme, eğlence, çalışma gibi alanlardaki etkilerinin yanı sıra oyuncular için yepyeni bir deneyim yaşatacak gibi duruyor. Çeyrek asır öncesinin fikirlerinden sıyrılamayanlar, dijital oyunların insanları asosyal yaptığını ya da oyunların zaman kaybı olduğunu düşünedursun, oyuncular için metaverse bambaşka kapılar açmaya ve belki de yeni iş olanakları yaratmaya geliyor.
Metaverse ile Benzersiz Bir Oyun Etkileşimi Mümkün
Tek kişilik, senaryo tabanlı oyunların yanı sıra çok oyunculu çevrim içi oyunlarla zaman geçiriyorsanız, yarattığınız dijital karakterleriniz aracılığıyla dijital dünyadaki arkadaşlarınızla eğlenceli zaman geçirmişsinizdir. Kimi oyunlarda rakibiniz olan arkadaşlarınız, özellikle ekip çalışması yapmanız gereken oyunlarda ve özellikle boss savaşlarında arkanızı kollayan can yoldaşlarınıza bile dönüşmüştür. Bilgisayar ekranı, klavye-fare, mikrofonlu kulaklık gibi temel bilgisayar çevre birimleriyle unutulmaz anlar yaşadığınız oyunların, bir de karma gerçeklik ekipmanlarıyla size neler yaşatabileceğini bir düşünün.
Metaverse’ün oyuncuları heyecanlandıran yönü tam da bu. Zira metaverse; sanal gerçeklik, karma gerçeklik ve geri bildirim amaçlı kullanılacak olan giyilebilir teknoloji ekipmanları sayesinde sürükleyici, yüksek etkileşimli ve benzersiz deneyimler sunmayı vadediyor. Oyunların içinde olmakla kalmayıp oyun dünyalarına çeşitli katkılarda bulunabilmek, bu dünyaları oyunların izin verdiği ölçüde şekillendirebilmek, diğer oyuncularla teknik bir zorluk yaşamaksızın bir araya gelip aynı dünyada benzer ya da farklı amaçlarla bulunabilmek mümkün olabiliyor. Bu süreçte metaverse’teyken sanal gerçeklik ya da karma gerçeklik ekipmanlarını belirli aralıklarla çıkarmak da gerekmiyor. Çünkü bu teknolojinin olgunlaşmasıyla bugün özellikle sanal gerçeklik gözlüklerini kullanırken kimi kullanıcıların tecrübe ettiği; baş dönmesi, baş ağrısı, gözlük buğulanması, terleme gibi olumsuzlukların, tasarlanan yeni ekipmanlarla geride bırakılacağı öngörülüyor. Diğer yandan metaverse’ün kendine özgü altyapısı ile modern çevrim içi oyunlarda dahi zaman zaman görülebilen sunucu kaynaklı sorunlar ve bağlanma hatalarıyla karşılaşılmayacağı düşünülüyor.
Gelecek Projeksiyonu Harika Görünüyor, Peki Ya Bugün?
Metaverse ile ilgili tanıtımlarda yansıtılan gelecek projeksiyonu, sinema filmlerinden fırlamış gibi duruyorsa da teknoloji dünyasındaki pek çok donanım ve yazılımın, kurulan hayaller ve geçmişte fantastik gibi duran fikirler sayesinde hayat bulduğunun unutulmaması gerekiyor. Bu nedenle gelecek projeksiyonu formunda kalan metaverse tanıtım videolarındaki sahneleri yaşamak için birkaç yıla ihtiyaç duyulduğu dillendiriliyor. Henüz dünya çapında çok az oyuncu sanal gerçeklik gözlükleri kullanıyor ve bu platform için ses getiren, bir elin parmakları kadar oyun bulunuyor.
Ancak metaverse’ün sanal/karma gerçeklik ekipmanları olmadan deneyimlenebileceğini düşünen şirketlerin oluşturduğu projeler de yok değil. Genellikle oynadıkça kazan (play to earn) sisteminin bir parçası olan ve kullanıcılarına kripto para kazandırabilen projeler, özellikle genç oyuncuların ilgisini çekiyor. The Sandbox gibi projeler her ne kadar günümüzün modern oyun anlayışıyla kıyaslandığında görsel ve oyun mekanikleri açısından ilkel kalsa da oyun, maddi getirisinin de katkısıyla kullanıcı bulabiliyor. Bu yazının hazırlandığı dönem itibarıyla beta aşamasında bulunan Horizon Worlds ise gelecek projeksiyonuna daha yakın sayılabilecek bir proje olmayı başarıyor. Oculus Quest sanal gerçeklik gözlüğüyle oynanabilen ve etkileşim sağlanabilen oyun ve oyun yaratma sistemi Horizon Worlds, diğer oyuncularla sosyalleşme noktasında asgari beklentileri karşılıyor.
Şimdilik metaverse altında alt bir evren olarak bulunmasa ve sanal gerçeklik gözlükleriyle oynanmasa da bu konsepte en çok yaklaşan asıl oyunlar, özellikle küçük yaştaki oyuncuların karşısında saatler geçirdiği Roblox ve gençlerin favorisi Fortnite. Metaverse’ün vadettiği yüksek etkileşimi, kullanıcıların oyun dünyasına katkılarını ve daha birçok parametreyi rahatlıkla karşılayan Roblox’ta, oyuncular, başkalarının dâhil olabileceği dünyalar yaratabiliyor, oyun içi eşyalar üretip satabiliyor ve bunu, gerçek dünya parası olarak kullanabiliyor. Oyuncuların yarattıkları karakterlerin görselleri ve kıyafetleri değiştirilebiliyor, gerçek dünya parası ile kıyafet ve ekipman alınabiliyor. Dahası, gelişmiş kontrol mekanizmaları sayesinde sanal zorbalık gibi çevrim içi oyun dünyasında sıklıkla karşılaşılabilen negatif durumlar da Roblox cephesinde yaşanmıyor. Fortnite ise oyun dünyasının önemli isimlerinden Epic Games’in en değerli markalarından biri olmayı sürdürüyor. Yalnızca bir battle royale oyunu olmakla kalmayıp kullanıcıların kendi yarattıkları karakterleri görsel açıdan özelleştirebilmelerini mümkün kılan oyun, zaman zaman Epic Games’in sürprizleri sayesinde konser gibi beklenmedik etkinliklere de kucak açıyor. 2020 yılında Travis Scott ve 2021’de Ariana Grande’nin gerçekleştirdiği konserleri gerçek zamanlı olarak on milyonun üstünde Fortnite oyuncusunun izlediği belirtiliyor. Böylesi etkinliklerin Fortnite dünyasında süreceği tahmin ediliyor.
Teknoloji Şirketlerinin Oyuncular İçin Hazırlıkları Neler?
Metaverse kavramının bu denli yaygın kullanılmasını ve üzerinde hype-aşırı beklenti oluşmasını sağlayan Meta çatı şirketi de dâhil olmak üzere oyuncular için metaverse hazırlıkları yapan birçok şirket bulunuyor. Bundan yıllar önce sanal gerçeklik cephesinde önemli gelişmelerin olabileceğini öngören dönemin Facebook’u, 28 Ekim 2014 tarihinde, sanal gerçeklik gözlüğü üreten Oculus firmasını satın almıştı. Bu tarih dikkatinizi çekmiş olabilir zira Facebook’un Meta’ya dönüşmesi ve Mark Zuckerberg’in metaverse tanıtım günü de 28 Ekim 2021’di. Az önce adını andığımız Horizon Worlds ile ilk sınavını geçen Meta’nın 2022 yılı aynı yapımı mobil platformlara getireceği söyleniyor.
Stadia platformu ile oyun cephesinde istediğini elde edemeyen Google, metaverse oyunları konusunda da şimdilik pek bir proje üzerinde çalışmıyor gibi duruyor. Çok sayıda servis açıp daha sonra aynı servisleri kapatmasıyla kötü bir şöhret de yakalayan Google’ın, gözler önünde olmasa da metaverse konusunda çalışmalar ve büyük yatırımlar yaptığı ifade ediliyor. Ne var ki oyun cephesinde Google’ın elinin zayıf olduğu aşikâr.
Games servisi ile bir yandan Prime abonelerine her ay bedava oyunlar ve oyun içi içerikler dağıtan diğer yandan MMORPG (massive mutiplayer online role playing game-devasa çok oyunculu çevrim içi rol yapma oyunu) dünyasının önemli markalarını oyuncularla buluşturan Amazon, New World adlı yapımla oyuncuların takdirini kazanmıştı. Lumberyard adlı CryEngine temelli oyun motoru için sürekli çalışan alan ve metaverse tarafına ciddi yatırımlar yapan Amazon, şimdilik bir proje duyurmasa da bundan sonra şirketin hem geleneksel dijital oyun hem de metaverse oyun tarafını boş geçmeyeceği kesin.
Ortaya koydukları projelerle oyun dünyasını şekillendiren irili ufaklı birçok oyun stüdyosunu bünyesine katan, Game Pass servisiyle on milyonlarca oyuncunun kalbinde taht kuran Microsoft, yaptığı dev satın alımlarla oyun dünyasının en güçlü şirketi olma yolunda ilerliyor. Çatısı altında bulunan deneyimli onlarca oyun geliştiriciye, harikulade metaverse oyunları yaptırması mümkün olan Microsoft’un elinde, HoloLens gibi üst düzey bir karma gerçeklik gözlüğü de bulunuyor. Şu an profesyonel alanda etkin şekilde kullanılan HoloLens 2’nin kabiliyetleri dillere destanken olası HoloLens iterasyonlarının oyun dünyasını nasıl şekillendireceğini tahmin etmek zor değil.
“The next big thing-sonraki büyük şey” bize her zamankinden daha yakın. Bu nedenle metaverse oyunlarının kapımızı çalmasını beklemeden, geleceğe şimdiden hazır, canavar gibi oyuncu bilgisayarları almakta yarar var.