Duyuların İnterneti (Internet of Senses) Nedir?

Dijitalleşme süreci her geçen gün hızlanırken duyularımızı tamamen dijital ortama taşıma fikri de gerçeğe dönüşmeye başlıyor. Duyuların İnterneti (Internet of Senses – IoS), insan-makine etkileşiminde devrim yaratan bir kavram olarak görme ve işitme duyularının yanı sıra tat, koku ve dokunma gibi duyularımızın da dijital dünyada yer almasını sağlıyor. Bugünkü gelişmeleri göz önüne aldığımızda IoS, 2030’a kadar tamamen gelişmiş bir teknoloji olarak hayatımıza entegre olabilir ancak bu süreç şimdiden başladı ve 2024 yılı itibarıyla IoS’nin temel yapı taşları hızla şekilleniyor.

Hayalleri Gerçeğe Dönüştürecek IoS Nedir ve Nasıl Çalışır?

Duyuların İnterneti, dijital teknolojilerin duyularımızı etkileme kapasitesini en üst düzeye çıkarmayı amaçlıyor. Bu, sanal gerçeklik (VR), artırılmış gerçeklik (AR), yapay zekâ (AI) ve 6G gibi teknolojilerin birleşimiyle mümkün oluyor. İlgili teknolojiler, kullanıcıların dijital ortamda yalnızca görsel ve işitsel açıdan değil; tat, koku ve dokunma gibi diğer duyularını da kullanmalarını sağlayacak şekilde yapılandırılıyor.

IoS’nin temel çalışma prensibi, insan duyularını taklit eden cihazlar ve sensörler aracılığıyla fiziksel dünyada deneyimlediğimiz hisleri dijital ortamda yeniden yaratma temeline dayanıyor. Örneğin, 2023’te tanıtılan OVR Technology’nin geliştirdiği ION 3 gibi cihazlar, sanal gerçeklik deneyimlerinde koku duyusunu ekleyerek kullanıcıların dijital dünyayı daha gerçekçi bir şekilde tecrübe etmelerini sağlıyor.

2024’te IoS’nin Gelişimi Hızla Devam Ediyor

2024 yılı itibarıyla IoS, özellikle haptik teknolojiler ve dijital kokular gibi alanlarda önemli gelişmeler kaydetti. Teslasuit gibi giyilebilir teknolojiler, sanal dünyada dokunsal deneyimlerin gerçek dünyayla neredeyse birebir olmasını sağlıyor. Bunun özellikle sağlık sektöründe, uzaktan cerrahi gibi uygulamalarda devrim yaratabilecek potansiyele sahip olduğu kesin. Ayrıca IoS’nin yaygınlaşması için en önemli unsur olan 6G teknolojisi de hızla geliştiriliyor. 6G, yalnızca düşük gecikme süreleri sunmakla kalmıyor, büyük veri akışlarını senkronize ederek duyuların eş zamanlı deneyimlenmesini de mümkün kılıyor. 6G’nin, uzaktan eğitim, tıp ve endüstri uygulamalarında daha gerçekçi ve etkili deneyimler sunmasına kesin gözüyle bakılıyor.

2030 Vizyonu ve IoS’nin Öne Çıkan Uygulamaları

Ericsson tarafından yapılan araştırmalar, Duyuların İnterneti’nin 2030 yılına kadar büyük bir atılım yapacağını öngörüyor. Örneğin kullanıcıların AR gözlükleriyle sadece bir düşünceyle haritaları görüntüleyebilecekleri ya da dijital ortamlarda tat ve koku deneyimlerinin gerçeğe çok yakın bir şekilde yeniden yaratılacağı tahmin ediliyor. Aynı zamanda IoS’nin çevreye duyarlı bir şekilde gelişeceği ve dijitalleştirilmiş iş modelleri sayesinde karbon ayak izinin azalmasına katkı sağlayacağı da belirtiliyor. Dijital seyahatler, çevrim içi alışverişte duyusal deneyimler ve hatta dijital tatlarla sağlıklı gıda tüketiminin cazip hâle getirilmesi gibi uygulamalar bu vizyonun bir parçası oluyor.​

Bu noktada 2024 yılı itibarıyla çeşitli sektörlerde etkisini göstermeye başlayan Duyuların İnterneti’nin uygulama alanlarına bakmak gerekiyor.

• Eğitim ve Simülasyonlar: IoS’nin en büyük etkilerinden biri, eğitimde ve özellikle mesleki eğitimde hissediliyor. Sanal simülatörler, görsel ve işitsel deneyimleri aşarak kullanıcıların dokunma ve koku gibi duyularını da kullanmalarını sağlıyor. Tıp eğitimi gibi karmaşık disiplinlerde öğrenim sürecine katkıda bulunuyor.
• Sağlık Hizmetleri: Uzaktan cerrahi ve hasta izleme gibi alanlarda IoS büyük bir potansiyele sahip. Doktorlar, uzaktaki hastalar üzerinde operasyon yaparken âdeta yanlarındaymış gibi dokunsal geri bildirim alabiliyor. İlgili teknolojinin, acil müdahalelerde ve gelişmiş sağlık hizmetlerinde etkili olabileceği değerlendiriliyor.
• Eğlence ve Perakende: IoS’nin en çok dikkat çeken kullanım alanlarından biri de eğlence ve perakende sektörü. Sanal gerçeklik oyunlarında kullanıcılar sadece görsel olarak değil fiziksel olarak da etkileşime geçebiliyor. Aynı şekilde perakende sektöründe de müşteriler, çevrim içi alışveriş yaparken ürünleri dokunarak hissedebilir ya da koklayabilir hâle gelecek​.

Teknoloji, baş döndürücü bir hızla ilerlerken bu hıza ayak uydurmak için elinizin altında mutlaka “canavar” gibi bir bilgisayar bulunması şart. Monster tarafından geliştirilen Huma ve Tulpar Creator AI serisi iş bilgisayarları, çalışma sürecinize hız katarken verimliliğinizi de en üst düzeye çıkaracak.

Duyuların İnterneti Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Duyuların İnterneti, hangi teknolojilerle destekleniyor?

Duyuların İnterneti (IoS), sanal gerçeklik (VR), artırılmış gerçeklik (AR), yapay zekâ (AI), haptik teknolojiler, 6G iletişim altyapısı ve gelişmiş sensör sistemleri gibi yenilikçi teknolojilerle destekleniyor. Bu teknolojiler, kullanıcıların görme, işitme, dokunma, tat ve koku gibi duyusal deneyimlerini dijital ortamlarda gerçekçi bir şekilde yaşayabilmelerini sağlıyor.

IoS’nin sağladığı duyusal deneyimler nelerdir?

IoS, görme ve işitmenin yanı sıra dokunma, tat ve koku gibi duyuları da dijital ortama taşıyarak kullanıcıya kapsamlı bir deneyim sunar. Örneğin, sanal gerçeklik ortamında dokunsal geri bildirim sağlayan haptik cihazlar, dijital kokular ve tatlar ile kullanıcıların dijital deneyimleri daha gerçekçi yaşamasını mümkün kılar.

Duyuların İnterneti nasıl çalışır?

Duyuların İnterneti, insan duyularını taklit eden sensörler ve cihazlar kullanarak çalışır. Bu cihazlar, duyusal verileri dijital sinyallere çevirir ve sanal dünyada yeniden oluşturur. Haptik geri bildirim, dijital koku yayıcılar ve yapay zekâ algoritmaları, kullanıcıların fiziksel dünyada hissettiklerini dijital ortamda da yaşamasını sağlar.

IoS’nin sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik ile ilişkisi nedir?

IoS, sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) teknolojilerini duyusal deneyimlerle birleştirir. Bu sayede kullanıcılar, sanal ortamlarda yalnızca görsel ve işitsel değil, dokunma, tatma ve koklama gibi duyularını da kullanabilir. VR ve AR deneyimlerini daha gerçekçi ve etkileyici hale getirir.