Citizen Sleeper İncelemesi

Teknolojinin insan yaşamı üzerindeki etkisini ve geleceğin potansiyel distopyalarını keşfeden siberpunk, edebiyatın ve sinemanın en büyüleyici türlerinden biri olmaya devam ediyor. İnsan bilincinin doğası ve teknolojiyle etkileşimleri üzerine düşündürücü sorular soran siberpunk, bunu yaparken; Blade Runner, Neuromancer ve Ghost in the Shell gibi önemli eserlerden destek aldı. Edebiyat ve sinema tarafıyla yetinmeyip işi oyun cephesinde de genişleten siberpunk, başta System Shock olmak üzere Deus Ex serisi ve son dönemde Cyberpunk 2077 ile bilim kurgu ve oyun tutkunlarına yeni vizyonlar kazandırdı. Bir sanatçı, yazar ve oyun tasarımcısı olan Gareth Damian Martin de Citizen Sleeper ile siberpunk’ın oyun tarafındaki çeperlerini genişletmeye niyetli olduğunu açık ediyor. Etkileyici ve zengin hikâyesiyle 2020 yılında büyük ses getiren In Other Waters oyunuyla adını duyuran Martin, siberpunk türünün temel özelliklerini alıp onları zar atma mekanikleri ve karmaşık hikâye anlatımıyla birleştiriyor. Böylece oyunculara bir uzay istasyonunda hayatta kalma ve kendi kaderlerini belirleme deneyimi sunuyor.

Erlin’s Eye’da Hayatta Kalmaya Çalışan Bir Garip Replikant

Siberpunk türünün karanlık ve distopik dünyasında seyahat etmeyi seven oyun tutkunları için biçilmiş kaftan olan Citizen Sleeper, Erlin’s Eye adlı bir uzay istasyonunda geçiyor. Oyunda yönettiğiniz karakter, Essen-Arp megakuruluşundan kaçan ve Sleeper olarak adlandırılan bir replikant. Oyunun hemen başında tercih edebileceğiniz üç farklı karakter sınıfı bulunuyor. Her birinin kendilerine has artıları ve eksileri bulunan sınıflar; Extractor, Machinist ve Operator olarak sıralanıyor, sınıfların ne gibi özelliklerle geldiği, ayrıntılı şekilde anlatılıyor. Ancak kısaca özetlemek gerekirse Extractor sınıfı, fiziksel görevlere yatkınlık gösterirken Machinist sınıfı, teknoloji ve makineler üzerine uzmanlık sergiliyor. Oyundaki son sınıf Operator ise teknolojiyi başarılı şekilde kullanıp diğer cihazları hack’leme yetenekleriyle bu noktada diğer sınıflara göre avantajlı hâle geliyor.

Yazının başında siberpunk temasına sahip oyunlardan söz ettiğimizde, ilgili yapımlar, daha çok FPS ve aksiyon türüne dâhil olsa da aynı temayı kullanan Citizen Sleeper için bu oyunlarla aynı türe ait olduğunu söylememiz doğru olmaz. Rol yapma oyunu türündeki Citizen Sleeper, belirli ölçüde Disco Elysium’a benziyor diyebiliriz. Planlı eskitmeye tabi tutulan bedeniyle, uyandığı her günde hayatta kalmaya çalışan ve bir yandan ödül avcılarından kaçmaya çalışıp karşılaştığı diğer karakterlerle iyi ilişkiler kurmaya çalışan replikant karakteriniz, tüm bu faaliyetleri, kapsamlı metinlere vereceğiniz yanıtlarla gerçekleştiriyor.

Oyunun seyri yalnızca akış içinde vereceğiniz yanıtlar ve alacağınız kararlarla değil oyunun sırtını yasladığı masaüstü rol yapma oyunlarındaki zarlarla da belirleniyor. Oyunun hikâye anlatımına ve karar verme süreçlerine derinlik katan zar atma mekanikleri, oyundaki karakterinizin her sabah uyanmasıyla devreye giriyor. Replikant karakterin uyanmasıyla atılan zarlar, o gün içinde gerçekleştirilebilecek eylemleri belirliyor. Zarların üzerinde yer alan sayılar ne kadar yüksekse bu eylemlerde karakteriniz o kadar başarılı oluyor ve iyi performans gösteriyor. Bununla birlikte bazı karar verme anlarında belirli bir sonuca ulaşmak amacıyla zar atma imkânınız olabiliyor. Zarların rastgeleliği ve sürecin öngörülemezliği, oyunun daha ilgi çekici hâle gelmesini sağlıyor.

Daha Fazla Döngü, Daha Fazla Seçenek

Citizen Sleeper, görsel açıdan sade bir yapım olsa da içerik bakımından öylesine dolu ki yapılabilecek işlere kendinizi kaptırdığınızda ve gerçekten de yönettiğiniz karakterin kimliğine büründüğünüzde -ki oyun, biraz da bunu yapmanızı istiyor sizden- ziyaret edilebilecek yerler açılıyor da açılıyor. Örneğin, ilk başlarda kısıtlı gibi görünen haritada döngüler arasında vakit harcadıkça bir bara erişebilir hâle geliyorsunuz. Gemi tersanesinde birkaç vardiya çalıştıktan sonra limanın montaj hattını açabiliyorsunuz. Tüm bunlar, daha iyi bir iş edinebilmenizin yanı sıra hikâye örgüsüne zenginlik katacak yeni arkadaşlar bulabilmenize ortam hazırlıyor.

Türkçe dil desteği bulunmayan ve hikâyenin bütününe hâkim olabilmeniz için iyice bir İngilizce gerektiren oyun, geniş diyalog seçenekleriyle tam da bir rol yapma oyunundan bekleyeceğiniz üzere dallı budaklı konuşma süreçleri sunuyor. Ancak bazen karşınıza çıkan komutlar ya da seçenekler, oyunun özünde bulunan öngörülemezliği su yüzüne çıkarırcasına şaşırtıcı eylemlere istemeden de olsa imza atmanıza neden olabiliyor. Bu nedenle karşınıza çıkan diyalogların yanı sıra seçenek ve komutları da çok dikkatli okuyup kararlarınızı, hızlıca değil de etraflıca düşünerek vermeniz gerekebiliyor. Aksi hâlde oyunun akışı içinde, geri döndürülemez bazı kararlar alarak küçük pişmanlıklar yaşamanız mümkün olabiliyor.

Minimalist tasarım ve sanat tarzının en başarılı örneklerinden biri olarak değerlendirebileceğimiz Citizen Sleeper, içerdiği karakterlerin kendine has görsel ayrıntıları, durağan resimlerine karşın canlıymış gibi hissettiren duruş ve bakışlarıyla sanat tasarımı tarafında alkışı hak ediyor. Oyunun siberpunk tarzıyla tam uyumlu müzikleri ve ses efektleri, geliştiricinin işitsel ayrıntı tarafında da epey mesai harcadığını, en azından bu doğrultuda fikirlerini başarılı şekilde uygulayabildiğini/uygulatabildiğini gösteriyor. Böylesi bir yapımda göz ardı edilebilecek olan yönetmenlik konusu ise aslında yapımın başarısının temelini teşkil ediyor. Oldukça karmaşık bir hikâyeyi ve karakter gelişimini başarılı şekilde ele alıp oyuncuların karşısına çıkarabilen Gareth Damian Martin, oyuncuların, kendi hikâyelerini oluşturabilme özgürlüğünü de elde edebilmelerini sağlıyor.

Masaüstü rol yapma oyunlarına meraklıysanız ve görsel roman tadında bir siberpunk rol yapma oyunu arayışındaysanız, benzerine az rastlayabileceğiniz yapıdaki Citizen Sleeper’ı kesinlikle deneyimlemelisiniz. Steam ve diğer platformlardan satın alabileceğiniz oyunu, Xbox Game Pass aboneliğinizle ücretsiz olarak da oynayabilirsiniz.