Diplomasi, Politika, Askeri: Tüm Gerçekliğiyle Europa Universalis Efsanesi

Her şey Fransız tasarımcı ve yapımcı Philippe Thibaut’nun 1993’te yayınlanan masaüstü strateji oyunu Europa Universalis ile başladı. Çıkışından yıllar sonra dahi büyük strateji türü oyunlar söz konusu olduğunda akıllara ilk gelen serilerden biri olan Europa Universalis, belirli bir kitleye hitap eden Paradox’un geliştirici ekibinin eseri. Peki, oyun serisi nereden nereye geldi?

Europa Universalis (2000)

Gerçek zamanlı strateji oyunlarından farklı olarak yönetilmesi gereken pek çok unsurun yer aldığı ilk oyun, tarihi büyük strateji oyunlarının en önemlilerinden biri kabul ediliyordu. Senaryo kapsamında yedi ayrı Avrupa halkının seçilebildiği oyun, 1492’den 1792’ye uzanan geniş bir zaman diliminde oynanabiliyordu. Europa Engine oyun motoruyla hazırlanan yapım, hem strateji düşkünü oyunculardan hem de oyun otoritelerinden yüksek puan almıştı.

Europa Universalis II (2001)

1419 ilâ 1820 yılları arasında geçen oyun, tek oyuncu ve çoklu oyuncu seçenekleriyle geliyordu. İlk oyundan yâdigâr kalan kontrol mekanikleriyle oyunculara ince hesaplar yaptıran oyunda; ekonomiden askeriyeye, bilimsel gelişmelerden din işlerine kadar her noktanın dikkatlice düşünülmesi gerekiyordu. Senaryo modunda Keşif Çağı ve Napolyon Savaşları gibi ikonik dönemler işlenirken Avrupa güçleri arasında Osmanlı İmparatorluğu da bulunuyordu.

Europa Universalis III (2007)

Zaman dilimini İstanbul’un Fethi ile başlatan EU III, serinin en kapsamlı oyunlarından biriydi. Tek bir ulusu co-op şeklinde yönetme imkânı veren yapımda, 300’ü aşkın yıl içerisinde gerçekten var olan 250’den fazla ülkeyi yönetme olanağı da bulunuyordu. Oyuncuların yüzlerce saatini rahatlıkla feda edebildikleri yapım; diplomasi, ticaret ve ekonomi odaklıydı. Savaşta galibiyet, her zamanki gibi bu değişkenlere bağlıydı. Adını, Prusya generali Carl von Clausewitz’den alan Clausewitz Engine ile geliştirilen oyunda haritaların tamamı ya da belirli kısımları üç boyutlu şekilde görüntülenebiliyordu. Yapım için 11 adet eklenti çıktı ve nihayetinde oyunun bir de “complete” sürümü yayınlandı.

Europa Universalis: Rome (2008)

M.Ö. 280-27 yıllarını kapsayan zaman dilimiyle Roma İmparatorluğu dönemine ilgi duyan oyuncuları yakalayan yapım, Kartaca, Kelt, Mısır, Yunan ve Roma medeniyetlerini içeriyordu. Serinin takipçilerini ikiye bölen oyun, yine Clausewitz Engine ile geliştirildi.

Europa Universalis IV (2013)

Victoria, Hearts of Iron ve Crusader Kings gibi diğer büyük strateji oyunlarıyla, alanındaki uzmanlığını defalarca kanıtlayan Paradox Development Studio, EU serisini takip eden kitleyi biraz fazla bekletti ama bu bekleyişe kesinlikle değdi. Botlarının dahi gerçek bir oyuncu gibi kapsamlı stratejiler geliştirerek rakibini alt edebildiği, onlarca saat oynandığında bile henüz öğrenilemeyen bir dolu ayrıntının yer aldığı yeni yapım, 30’u aşkın eklentiyle doyurucu bir oynanış sunuyordu. Tarihe meraklı oyuncuların tüm dünyayı bir oyun alanına çevirebildikleri EU IV, yenilenen ticaret ve büyük derinlik içeren diplomasi özellikleriyle dikkat çekiyordu.