Idle Oyun Nedir?

Akıllı cihazların hayatımıza girmesiyle oyunların ve oyuncu kitlelerinin büyük değişimler geçirdiğini hep birlikte görüyoruz. Bunun en önemli işaretlerinden biri kuşkusuz, 2010’lu yılların sonlarında popülerleşmeye başlayan hypercasual oyun türünün olduğu biliniyor. Dijital oyunlara karşı mesafeli yaklaşanların bile boş vakitlerinde, toplu taşıma yolculuklarında ve benzeri zamanlarda oynadıkları; oynaması kolay, görselleri sade ve anlaşılır yapıda, oyuncuyu ödüllendirme konusunda başarılı hypercasual oyunlar, artık kendi içinde bile alt kollara ayrılıyor. Bu kollardan biri, oyuncunun en az efor sarf ederek eğlenmesini, oyun içi gelişim ve prestij kazanmasını sağlayan idle oyun çeşitleri olarak gösteriliyor. Dilerseniz gelin, son yıllarda popülaritesi giderek artan idle game türüne detaylı bir bakış atalım.

Kendi Kendini Oynayan Oyun: Idle Game

Başlıktaki gibi bir ifade ile kısaca tanımlandığında, kulağa biraz tuhaf geliyor olabilir ama işin özü, biraz bu şekilde. Daha çok akıllı cep telefonu ve tabletler için geliştirilen idle oyun formundaki dijital yapımlar, oyuncunun, ilk etapta ekrana birkaç tıklama/dokunmasıyla başlayıp çok geçmeden oyuncunun, hiçbir şey yapmadan oyunda otomatik olarak ilerleme kaydetmesini sağlıyor. Çalışma mantığı, oyuncunun ekranı dahi görmeden ve oyuna müdahale etmeden, pasif şekilde oyunu sürdürebilmesi için otomatikleştirilmesi üzerine kurulu olan idle oyunlarda, elde edilen dijital kaynak ya da para, ilerlemeye katkıda bulunuyor. Kazanılan kaynak veya para ile oyunun temasına göre yeni çiftlikler, binalar, daha hızlı çalışan araçlar ve benzeri satın alınıp otomatikleştirilen unsurlarla, oyunun daha hızlı ilerlemesi mümkün kılınabiliyor. Idle game türündeki oyunların sonsuz bir döngü hâlinde oynanabilmesi, gelişim duygusunun oyuncuya aktarılabilmesi, bu oyunların popülerliğini besliyor.

Kişide uyandırdığı kazanma ve başarma hissi sayesinde bir süre sonra bağımlılık yapıcı hâle gelebilen idle oyun çeşitleri, hem küçük yaştaki hem de ileri yaştaki oyunculara hitap ediyor. Yazının başında da belirttiğimiz gibi oynamasının kolay oluşu, arayüz ve görsellerinin anlaşılırlığı, idle game türünün örneklerinin, geniş kitlelerce oynanmasına zemin hazırlıyor.

Yeni Yeni Popüler Olsa da 20 Yıllık Maziye Sahip

Clicker game, incremental game, tap game gibi farklı adlandırmalarla da bilinen idle game türünün geçmişi, yeni yeni kazanmaya başladığı popülerliğine karşın 2000’li yılların başlarına kadar uzanıyor. Oyunculardan ziyade oyun projelerini tanıtıp çeşitli bağlantılar sağlamak için oyun geliştiricilerin katılım gösterdiği Game Developers Conference zirvesi kapsamında konuşmacı olan oyun yapımcısı Anthony Pecorella, ortaya konulan ilk idle oyunun, 2002 yılında oyuncularla buluşan Progress Quest olduğunu söylüyor.

Eric Fredriksen tarafından geliştirilen ve esasen MMORPG’lerde yer alan otomatik saldırı mekaniklerinin bir parodisi olan yapımın ardından türle ilişkilendirilebilecek bazı başka oyunlar da geldi ancak idle game türünün 2013 yılında çıkan Cookie Clicker ile patlama yaptığı biliniyor. Buna, dönemin tarayıcı tabanlı Facebook oyunlarından bazılarının da benzer yapıda çalışması ve günümüzde hypercasual oyunların önü alınamaz bir hızla yayılması da eklenince, idle game türünün popülerlik kazanması kaçınılmaz oluyor.

Idle Game Türündeki Oyunlar Nasıl Oynanır?

Web temelli ya da akıllı cihazlar için geliştirilen sürümlerine denk gelebileceğiniz idle game türündeki yapımları oynamak için özel bir çaba sarf etmeniz, ayrıca zaman ayırmanız ve diğer video oyunlarındaki gibi belli başlı yeteneklere sahip olmanız gerekmiyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi oyuncuların pasif şekilde ilerleme katedebilecekleri biçimde dizayn edilen idle oyunlar, birkaç geliştirme sonrasında kendi kendini oynayabilir hâle geliyor. Bunun için oyun içi para veya kaynakların, gerekli geliştirmelere aktarılması yeterli oluyor.

Oyun Geliştiricilerin Idle Oyunlardan Kazancı Nedir?

Android veya iOS/iPadOS tabanlı işletim sistemlerine sahip akıllı cihazlar kullanıyorsanız, ilgili işletim sistemlerinin uygulama marketlerinde görebileceğiniz üzere sizlere sunulan oyunların birçoğu “ücretsiz” olarak sunuluyor. Ancak buradaki “ücretsiz” ifadesi, biraz yanıltıcı olabiliyor. Zira İngilizce “freemium”a denk gelen bu sözcük, oynadığınız idle oyunlara zaman içinde, dilerseniz para verebileceğinizi gösteriyor. Çünkü oyun geliştiricilerin, idle game türündeki yapımlar için kurguladıkları bir iş modeli bulunuyor.

Bu iş modeli çerçevesinde, kaynakları toplamak, süreye bağlı üretim yapmak gibi manuel/otomatik gerçekleşen faaliyetleri hızlandırmak istediğinizde gerçek dünya parası kullanarak yapacağınız oyun içi satın alımlar karşılığında ek özelliklere/hızlandırmalara erişmeniz olanaklı hâle geliyor. Bunun sonucunda siz, oyunda daha hızlı ilerleme yakalarken oyun geliştirici ekipler de yaptıkları idle oyundan kazanç sağlayarak ya var olan oyunlarını geliştirmek ya da yeni yapımlar üretmek için maddi kaynak elde etmiş oluyor.

Idle Game Türündeki Oyunların Avantajları ve Dezavantajları Neler?

Gündelik hayatın stresinden biraz olsun sıyrılabilmenize yardım eden idle game türündeki yapımlar, kendi içlerinde çeşitli avantajlar ve dezavantajlar bulunduruyor. Rekabetçi oynanışın gündemden düşmediği son yıllarda, bireysel oynanışı teşvik etmesi, oyuncuyu, kendisini başkalarıyla kıyaslama veya onlardan geride kalma hissinden uzak tutması, idle oyunların en önemli avantajlarından biri olarak görülüyor. Oynama sürecinde kolaylık sunması, oyunculara keyifli vakit geçirtmesi ve pek çok idle oyunun, geliştiricileri tarafından sürekli güncellenerek yeni içeriklere kavuşturulması da türe dâhil olan oyunların avantajları arasında sayılabiliyor.

Bunca olumlu özelliğine rağmen idle game türündeki yapımların dezavantajlı olduğu kısımlar da bulunuyor. Oyunların genellikle tekdüze ilerlemesi, benzer eylemler yapılarak saatler geçirilmesi, arka planda çalışacak şekilde tasarlanan oyunların etkileşim azlığını, bir süre sonra etkileşim yokluğuna çevirebilmesi, sayılabilecek dezavantajlardan bazılarını oluşturuyor. Buna, oyunlardaki gerçek zamanlı bekleme süreleri ve bu sürelerin kısaltılabilmesi için oyun içi para ödemelerinin zorunluluğu da eklenince, idle game türündeki yapımların dezavantajları, biraz daha artmış oluyor.

Tabii tüm bu pozitif/negatif değerlendirmelerden bağımsız olarak siz de türün en önemli oyunları içinde sıralanan; Fallout Shelter, Idle Theme Park Tycoon, Cookie Clicker, Idle Heroes, Clicker Heroes, Adventure Capitalist gibi yapımlarla vakit geçirebilirsiniz.